Kombucha, thức uống chống oxy hóa

Trà kombucha hiện là thức uống nhận được sự quan tâm của đông đảo giới chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp. Nó được truyền tai nhau như một loại thần dược, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng chống oxy hóa. Cùng Blissberry tìm hiểu xem kombucha có gì mà lại "hot" đến vậy nhé!

A. “Phát cuồng” vì trà kombucha

Gần đây cái tên “kombucha” đang xuất hiện với tần suất dày đặc trên các trang tìm kiếm và các diễn đàn chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp. Kombucha không chỉ nổi tiếng ở Việt Nam mà còn được săn lùng trên toàn thế giới. Nó càng ngày càng phổ biến, loại thức uống này đã được sử dụng trong hàng ngàn năm và được quảng bá như một loại thuốc tiên. Đặc biệt, thức uống này còn được chị em truyền tai nhau với khả năng chống oxy hóa (1) tuyệt vời.

Vậy kombucha là gì? Kombucha là một loại trà lên men nhờ con giống Kombucha SCOBY (2) được cho là bắt nguồn từ Trung Quốc hay Nhật Bản. Nó được tạo ra bằng cách thêm một số chủng vi khuẩn, đường, nấm men vào trà (có thể sử dụng các loại trà như: trà xanh, trà đen, trà ô long,...). Để hỗn hợp này lên men trong vài tuần ở nhiệt độ phòng. 

Trong quá trình này, vi khuẩn và nấm men tạo thành một lớp màng giống như nấm trên bề mặt của trà. Đây cũng là lí do tại sao trà kombucha thường được gọi là “trà nấm”. Trà kombucha chứa vi khuẩn và nấm men, hai loại vi sinh vật này là một thể cộng sinh gọi là SCOBY (Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast), nhờ có vi khuẩn và men kết hợp với đường làm kích thích quá trình lên men. 

Sau khi lên men, kombucha chứa giấm, enzyme, vitamin nhóm B, hàm lượng cao axit (axetic, gluconic và lactic), probiotic (vi khuẩn và nấm men có tác dụng tích cực đối với hệ tiêu hoá). Trà kombucha mang đến những lợi ích không ngờ cho sức khỏe và sắc đẹp, được sử dụng cách đây khoảng 2.000 năm như một thực phẩm chức năng giúp điều trị rối loạn tiêu hóa, tăng huyết áp, ngừa một số loại ung thư.

B. Tác dụng chống oxy hóa tuyệt vời của trà kombucha

Chất chống oxy hóa là những chất chống lại các gốc tự do, các phân tử phản ứng có thể làm tổn thương tế bào của cơ thể. Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy, chất chống oxy hóa có nguồn gốc từ thực phẩm và đồ uống tốt cho sức khỏe hơn so với chất chống oxy hóa được bổ sung từ các hình thức khác. 

Trà kombucha có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao. Một nghiên cứu của Đại học Latvia năm 2014 cho thấy kombucha mang đến tác dụng hồi phục sức khoẻ, chống oxy hóa, thải độc, bổ sung năng lượng cho cơ thể.

Trà Kombucha được làm từ trà xanh nên cũng đem lại các lợi ích như khi chúng ta sử dụng trà xanh. Trong trà xanh có chứa nhiều hợp chất hoạt tính sinh học chẳng hạn như polyphenol (3)- chất chống oxy hóa mạnh mẽ trong cơ thể. Ngoài ra, lượng chất chống oxy hóa bên trong kombucha là dưỡng chất thúc đẩy việc chống oxy hóa, thải độc cơ thể, giảm ức chế cho hệ miễn dịch. 

Một nghiên cứu cho thấy chất chống oxy hóa trong kombucha có thể giảm độc tố tích tụ lâu ngày trong gan, giải độc gan hiệu quả. Trong một số trường hợp, hiệu quả thải độc ít nhất 70%. Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy rằng uống trà kombucha thường xuyên có thể giúp đốt cháy calo, giảm mỡ bụng, cải thiện mức cholesterol, kiểm soát lượng đường trong máu. 

3. Lưu ý về trà Kombucha

Trà kombucha là một thức uống tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, trà kombucha còn có những đặc tính khác có thể gây ra một số rủi ro 

1. Một số giống có thể nguy hiểm

Một số loại trà kombucha, đặc biệt là giống homebrewed, có khả năng nhiễm bẩn cao, nếu không được khử trùng cẩn thận nó có thể chứa vi khuẩn có hại, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

2. Chứa caffein

Trà kombucha được làm bằng cách lên men các loại trà xanh hay trà đen, có chứa caffeine (4). Mặc dù caffeine có lợi cho sức khỏe, đôi khi nó có thể gây các tác dụng phụ như bồn chồn, đau đầu, ngủ kém,...

3. Có thể gây đau đầu hoặc đau nửa đầu

Thực phẩm và đồ uống lên men như kombucha có thể chứa nhiều tyramine - một loại axit amin tự nhiên. Một số nghiên cứu cho thấy tyramine liên quan với triệu chứng đau đầu và đau nửa đầu ở một số người. Nếu uống trà kombucha khiến bạn đau đầu hoặc đau nửa đầu, hãy cân nhắc ngừng uống.

4. Sử dụng kombucha đúng cách

Vì lượng acid axetic trong trà kombucha khá cao cho nên khi bắt đầu uống kombucha chỉ nên uống một lượng nhỏ khoảng chừng 50 - 60ml lúc sáng sớm và uống kèm nhiều nước trong ngày. Có thể tăng lên 0,5l - 1l nếu sử dụng để điều trị bệnh nhưng phải có chỉ dẫn của bác sĩ. Khi cơ thể đã thích ứng với trà bạn có thể uống tăng dần liều lượng. Bằng cách uống này, liều lượng men dinh dưỡng và vi khuẩn đường ruột được duy trì ở mức đều đặn, tốt cho hệ tiêu hóa.

Trẻ em có thể dùng nhưng liều lượng nên cân nhắc, để dễ uống các mẹ có thể pha thêm nước trái cây. Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú hạn chế dùng vì trong kombucha có chứa cồn. Người đang có bệnh lý mãn tính hay đang điều trị bệnh bằng xạ trị hoặc hóa trị nên tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng khi uống kombucha.

Nếu bạn làm kombucha tại nhà, hãy chắc chắn việc chế biến và sử dụng nó đúng cách

• Đựng kombucha trong chai thủy tinh để đảm bảo vệ sinh.
• Không dùng kombucha đã hỏng hoặc lên men quá mức
• Tránh dùng kombucha cho người có hệ miễn dịch yếu.
• Tránh dùng nhiều đối với những người có vấn đề về tiêu hóa hay bệnh dạ dày

E. Lời kết

Kombucha là thức uống có lợi cho sức khỏe, giúp chống oxy hóa và bên cạnh đó nó còn mang lại thêm những lợi ích khác. Hãy tận dụng Kombucha một cách đúng đắn và sử dụng hợp lý để nâng cao sức khỏe bản thân và gia đình.