Các loại mụn trên mặt: hình ảnh, nhận biết và cách trị mụn

Mụn xảy ra khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi dầu thừa và tế bào chết. Tất cả các loại mụn trên mặt có 3 nhóm chính là mụn viêm, mụn không viêm và mụn khác.

Mụn là một dạng bệnh lý về da hình thành do sự thay đổi về tuyến mồ hôi trong lỗ chân lông gây tình trạng viêm chân lông. Mặc dù không ảnh hưởng nghiệm trọng đến sức khỏe, nhưng chúng lại gây mất thẩm mỹ cho cả nam lẫn nữ giới. 

Để có thể điều trị dứt điểm và triệt để mụn, bạn cần phải xác định được nguyên nhân và biết chúng thuộc loại mụn nào để có cách điều trị tương ứng. Do đó, việc phân loại các loại mụn trên mặt là điều hết sức cần thiết. Bài viết dưới đây, Blissberry sẽ giúp bạn cách phân biệt và điều trị các loại mụn trên mặt một cách khoa học.

1. Mụn là gì? Nguyên nhân gây mụn 

Mụn là gì?

Mụn là những nốt sần trên da, xuất hiện ở mặt, cổ, cằm, ngực, lưng,...và các vị trí khác trên cơ thể. Kích thước của mụn cho thấy được tình trạng mụn trên cơ thể từ nhẹ cho đến nặng. Đối với mụn thuộc tình trạng nhẹ sẽ là những hạt nhỏ, không viêm, không đau, ở mức độ trung bình mụn sẽ có tình trạng viêm, sưng tấy, gây đau nhức. Khi chuyển biến nặng hơn lúc này bên trong các nốt mụn sẽ có mủ và đỏ ở vùng xung quanh.

Nguyên nhân gây mụn

Mụn trứng cá là mụn gì?

Mụn trứng cá là tên gọi chung cho tất cả các loại mụn trên da, gây ra bởi vi khuẩn P. Acne bao gồm mụn không viêm và mụn viêm. Mụn thường xuất hiện vào các giai đoạn cơ thể có sự thay đổi về nội tiết tố như: Giai đoạn dậy thì ở nam và nữ, nữ giới đến kỳ kinh nguyệt, mang thai,...

Ngoài ra, một số yếu tố khác về môi trường có thể gây mụn như: Thời tiết thay đổi, ô nhiễm từ môi trường, khói bụi, ăn các thực phẩm cay nóng, nước ngọt có gas hoặc có chất kích thích như cà phê,...trang điểm thường xuyên và không tẩy trang kỹ lưỡng đều là những nguyên nhân làm tăng tiết bã nhờn, gây viêm nang lông từ đó hình thành mụn trứng cá.

2. Các loại mụn viêm trên mặt

2.1 Mụn bọc

Mụn bọc là tình trạng mụn trứng cá ở thể nặng. Mụn có màu đỏ, sưng viêm đỏ, cứng, to (kích thước >5mm), bên trong có mủ và máu, thường không nhân. Hình thành do da bị viêm nhiễm bởi vi khuẩn P.acnes kết hợp với bã nhờn, bụi bẩn, tế bào chết khiến nang lông bị vỡ đáy, đẩy lên bề mặt da. Đây là loại mụn nằm sâu dưới da và để lại biến chứng sau mụn nặng nề nhất, thường gặp là sẹo lõm.  

2.2 Mụn mủ

Mụn mủ là một loại mụn viêm khác, và có nguy cơ để lại sẹo lõm sau mụn. Mụn có màu đỏ, chứa đầy mủ trắng hoặc vàng, sưng to, gây đau nhức và khó chịu. Mủ trong mụn bao gồm các dịch mủ, bã nhờn, xác vi khuẩn, tế bào chết,...Mụn nếu không được xử lý đúng cách có thể gây ra những biến chứng nặng nề như: Sẹo thâm, sẹo lõm,...

2.3 Mụn nhọt

Mụn nhọt là một dạng nhiễm trùng da, hình thành do vi khuẩn tấn công vào các nang lông dẫn đến tình trạng bít tắc lỗ chân lông. Mun ban đầu chỉ là các nốt mụn nhỏ, sau khi bị nhiễm trùng dần phát triển thành các nốt mụn to, sưng đỏ, gây đau nhức và có chứa mủ. Mụn có thể tự vỡ và chảy dịch ra ngoài, nếu không được xử lý kịp thời có thể để lại biến chứng trên da.

2.4 Mụn đinh râu

Mụn đầu đinh hay còn được gọi là mụn đinh râu, nhọt, đây được xem là một trong những loại mụn nguy hiểm nhất, mọc chủ yếu ở phần chân sợi râu. Mụn ban đầu chỉ là vết sưng có kích thước nhỏ, về sau lớn dần do bội nhiễm xuất hiện mủ và ngòi đen như đinh râu. 

Mụn sưng to, nóng đỏ, gây đau nhức tại vị trí mọc, người bị mụn đinh râu ở thể nặng có thể bị sốt (39 - 40°C), cơ thể mệt mỏi. Mụn nếu không được điều trị đúng cách dẫn đến nhiễm trùng có thể làm lây lan ra các vùng quanh mặt, gây viêm tắc tĩnh mạch, viêm màng não,... nguy hiểm hơn là tử vong.

2.5 Mụn nang

Mụn nang hay mụn u nang là một dạng biến thể nặng nhất của mụn trứng cá. Mụn nang hình thành tận sâu dưới da, thường mọc riêng lẻ hoặc theo từng cụm, viêm đỏ, sưng tấy có chứa dịch mủ, gây đau nhức và khó chịu. 

Nguyên nhân chủ yếu gây nên mụn có thể là do thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, lạm dụng mỹ phẩm, dị ứng mỹ phẩm, da nhiễm khuẩn hoặc nhiễm corticoid,...Mụn có thể tự vỡ và gây nhiễm khuẩn cho vùng da xung quanh khiến tình trạng mụn trở nên nặng hơn, để lại sẹo thâm, sẹo lõm vĩnh viễn và sâu trong da.

2.6 Mụn sẩn

Mụn sẩn là tình trạng mụn viêm ở mức độ nhẹ nhất, xuất hiện trên da với những nốt đỏ, có kích thước nhỏ và không chứa dịch mủ. Nguyên nhân hình thành mụn là do viêm nang lông bị nhiễm khuẩn do vi khuẩn gây mụn P.acnes cùng dầu thừa và tế bào chết tạo ra các lỗ thủng nhỏ, gây viêm sưng đỏ trên da. Lưu ý tuyệt đối không được nặn mụn sẩn vì dễ khiến vùng da bị nhiễm và phát triển thành mụn mủ.

3. Các loại mụn không viêm trên mặt

3.1 Mụn cám

Mụn cám là loại mụn không viêm, không sưng thuộc thể nhẹ của mụn trứng cá. Mụn hình thành là do tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông bởi dầu thừa và bụi bẩn. Mụn cám thường xuất tại những vùng da có nhiều dầu như: Vùng chữ T, ở cằm, trán, má, có kích thước rất nhỏ, màu trắng hoặc hơi ngả xám do bị oxy hóa. Nếu không áp dụng biện pháp chữa trị đúng cách, có thể khiến mụn bị bội nhiễm và phát triển thành mụn viêm mới.  

3.2 Mụn đầu đen

Mụn đầu đen cũng là một thể mụn không viêm của mụn trứng cá. Nguyên nhân hình thành mụn chủ yếu là từ bã nhờn, bụi bẩn, tế bào chết. Nhân của mụn đầu đen có màu đen là do nhân mụn nằm trong lỗ chân lông trồi lên bề mặt da, khi tiếp xúc với không khí thì bị oxy hóa và đổi màu. 

Mụn đầu đen mọc riêng lẻ và có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên khuôn mặt, thường thấy nhất là ở vùng cánh mũi và hai bên má. Mụn có thể tiến triển thành mụn viêm nếu không được chăm sóc đúng cách.

3.3 Mụn đầu trắng

Mụn đầu trắng là loại mụn trứng cá không viêm, có kích thước nhỏ, màu trắng và hơi nhô lên trên bề mặt da. Mụn đầu trắng phát triển nằm sâu dưới da, hình thành do bít tắc lỗ chân lông gây ra bởi bụi bẩn, bã nhờn, tế bào chết. Mụn có thể xuất hiện ở bất cứ mọi nơi, ở mặt, ngực hoặc trên lưng. Vì là loại mụn chưa viêm, nên bạn có thể áp dụng phương pháp nặn để lấy nhân mụn ra, tuy nhiên nếu xử lý không đúng cách sẽ khiến mụn phát triển từ không viêm trở thành mụn viêm.

3.4 Mụn ẩn

Mụn ẩn là dạng nhẹ nhất của mụn trứng cá, hình thành do sự tích tụ của dầu thừa, bã nhờn, tế bào chết và vi khuẩn bên trong lỗ chân lông. Mụn ẩn nằm sâu dưới da và khó nhìn thấy bằng mắt thường, chúng là loại mụn không có nhân, không gây sưng, viêm và không đau.

Mụn ẩn xuất hiện khắp nơi trên bề mặt da, mọc theo từng cụm, li ti, khiến da sần sùi. Mụn có thể lan rộng nếu chăm sóc da không đúng cách.

4. Các loại mụn khác trên mặt

4.1 Mụn cóc

Mụn cóc là những khối u nhỏ lành tính, sần sùi có hình dạng như các mạch máu nhỏ, vón cục nhô lên khỏi bề mặt da. Mụn cóc gây ra bởi virus u nhú ở người (virut HPV) và lây truyền qua các vết xước hoặc tổn thương trên da. 

Mụn cóc có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể như: Mặt, cổ, môi hoặc mí mắt, chân, tay,...Nếu không chăm sóc đúng cách mụn sẽ lây lan sang các vùng da khác. 

4.2 Mụn thịt

Mụn thịt là những khối u nhỏ lành tính, không đau, không ngứa, thường xuất hiện ở má trên và mí mắt dưới. 

Mụn hình thành bởi tình trạng hoạt động quá mức của tuyến mồ hôi trên da ở những người có tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ như: Người bị tiểu đường, mắc các hội chứng Down, Marfan, Ehlers-Danlos, di truyền,... 

Mụn thịt không thể tự hết mà sẽ ngày càng lan nhiều hơn, nếu không được điều trị triệt để sẽ khiến vùng da tổn thương bị xơ cứng, lão hóa sớm. 

4.3 Mụn thể thao

Mụn thể thao là loại mụn cơ học, có kích thước nhỏ, màu đỏ. Nguyên nhân hình thành mụn là do vùng da tích tụ nhiều mồ hôi, bụi bẩn vô tình tạo môi trường sống cho vi khuẩn xâm nhập từ đó gây ra mụn. Mụn thường thấy tại các vị trí da dễ tiết dầu hoặc thường xuyên phải tiếp xúc với quần áo chật, chủ yếu ở những người chơi thể thao. Mụn có thể gây đau, nhức khi có dấu hiệu bị bội nhiễm.

5. Cách điều trị các loại mụn

Để giúp tình trạng da mụn được cải thiện, bên cạnh áp dụng các cách trị mụn tại nhà bạn cần tạo cho mình thói quen ăn uống và duy trì lối sống lành mạnh như:

Sinh hoạt điều độ, khoa học

Một chế độ sinh hoạt đều độ, khoa học bao gồm: Ăn uống lành mạnh, ăn nhiều rau, củ và các thực phẩm tự nhiên, hạn chế ăn các đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, chứa nhiều đường,... tránh các loại thức uống từ sữa như sữa bò, chất kích thích như cà phê,...

Uống đủ nước và ngủ đủ giấc để hỗ trợ quá trình thải độc gan, thận. Giữ tinh thần ở trạng thái thư giãn, không căng thẳng, mệt mỏi.

Tẩy trang, rửa mặt kỹ để làm sạch da

Lỗ chân lông bít tắc bởi bụi bẩn, dầu thừa, tế bào chết là nguyên nhân chủ yếu hình thành nên mụn. Do đó, bạn cần tẩy trang, rửa mặt kỹ để làm sạch da. Nên lựa chọn sử dụng sữa rửa mặt không chứa dầu có tác dụng trị mụn và giúp loại bỏ dầu thừa trên da.   

Rửa mặt 2 lần/ngày bằng Sữa rửa mặt dịu nhẹ giảm mụn sạch sâu Blissberry 100ml, hạn chế rửa mặt quá nhiều lần sẽ làm mất lớp dầu tự nhiên bảo vệ da, khiến da dễ bị tổn thương và hình thành nên mụn.

Lựa chọn mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc da phù hợp 

Để hạn chế tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, cần hạn chế sử dụng các loại mỹ phẩm có chứa dầu và thành phần gây kích ứng, ưu tiên chọn các đồ trang điểm dạng nước. Hiện nay, trên thị trường xuất hiện rất nhiều loại mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ, được quảng cáo với công dụng trị mụn “thần thánh”. 

Do đó, bạn cần cẩn thận trong việc lựa chọn các sản phẩm kem bôi, gel trị mụn phù hợp. Đối với làn da tình trạng mụn sưng, viêm các thành phần trị mụn quan trọng có thể kể đến như: Salicylic Acid,  Benzoyl Peroxide,  Retinol, Tea Tree Oil, Alpha-Hydroxy Acids, Sulfur.

Bạn có thể tham khảo sản phẩm Gel giảm mụn mờ thâm Blissberry 15ml với thành phần nổi bật từ Salicylic Acid cùng các chiết xuất từ thực vật như nấm Chaga, cỏ mực, tảo bẹ, rau má… được kiểm nghiệm bởi các chuyên gia da liễu Hàn Quốc, an toàn và lành tính cho da. Có khả năng điều trị các tình trạng mụn và làm sạch vết thâm do mụn.

Dùng kem chống nắng

Kem chống nắng là bước chăm sóc da quan trọng, giúp bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại, kể cả làn da đang bị mụn. Tia UV từ ánh nắng mặt trời có khả năng gây kích ứng làn da mụn làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn, đồng thời làm tăng sắc tố melanin dưới da khiến da càng trở nên thâm sạm. 

Tuy nhiên, da mụn cần thận trọng trong việc lựa chọn kem chống nắng phù hợp, tránh tình trạng bít tắc da, bạn nên chọn kem chống nắng kiềm dầu và phù hợp với làn da mụn ví dụ như: Kem chống nắng nâng tone kiềm dầu Blissberry 60ml. Bên cạnh sử dụng kem chống nắng, cần kết hợp thêm các biện pháp che chắn thích hợp để bảo vệ làn da tốt hơn.

Trên đây là những thông tin về các loại mụn và cách điều trị mụn trên mặt mà Blissberry tổng hợp được. Hy vọng những thông tin này sẽ bổ ích đến bạn.