Cấu trúc và chức năng lớp thượng bì của da là gì?

Trong tế bào da gồm có 3 lớp là thượng bì, trung bì và hạ bì. Mỗi phần da đều sẽ có những đặc điểm riêng. Trong bài viết dưới đây Blissberry sẽ cùng tìm hiểu về cấu trúc và chức năng lớp thượng bì của da. 

Thượng bì của da còn có tiếng Anh là Epidermis. Đây là tầng đầu tiên của cấu trúc da và được xem như là một hàng rào bảo vệ da trước các mầm bệnh từ môi trường. Lớp thượng bì của da cũng đảm bảo cho các hoạt động sinh lý dưới da diễn ra một cách bình thường.

Tùy vào các vùng da trên cơ thể thì tầng này thường có độ dày từ 0,7 đến 1,8 mm. Lớp này còn mỏng hơn cả vùng mi mắt nên đây cũng là vùng dễ tổn thương và lão hóa trên khuôn mặt.

Cấu trúc của lớp thượng bì trên da gồm 4 lớp chính là:

- Lớp đáy gồm có 2 tế bào là tế bào sinh sản và tế bào sắc tố. Đây là phần chứa các tế bào tua, một phần của hệ miễn dịch trên da. Chúng sẽ có tác dụng ngăn chặn các chất lạ xâm nhập vào da.

- Lớp gai nằm trên lớp đấy có từ 5 - 10 hàng tế bào. Các tế bào lớp gai nằm sát nhau và nối với nhau bởi các cầu nối bào tương. Trong khoảng thời gian từ 19 - 20 ngày thượng bì của con người sẽ được đổi mới 1 lần.

- Lớp hạt bao gồm từ 3 - 4 hàng, có hình dẹt và nằm trên lớp gai. Trong tế bào tương chứa các hạt sừng keratohyalin. Khi xuất hiện hạt sừng này thì quá trình sừng hóa bắt đầu. Bề dày của phần lớp hạt cũng sẽ phụ thuộc vào mức độ sừng hóa. Lớp hạt sẽ dày ở những nơi có lớp sừng dày.

- Lớp sáng là lớp xuất hiện ở các vùng khu vực lòng bàn tay hoặc bàn chân. Lớp sáng nằm ở trên lớp hạt bao gồm những tế bào trong, thuần nhất và không có nhân, dẹt và xếp thành 2 hoặc 3 hàng. Các tế bào này sẽ chứa eleidin, hình thành do hóa lỏng các hạt sừng chứa nhiều nhóm disulfit.

- Lớp sừng là lớp ở trên cùng, các tế bào dẹt hoàn toàn, màng bào tương dầy và nhân biến mất. Hầu hết tế bào trong lớp biểu bì keratohyalin bắt nguồn từ các tế bào ở sâu nhất ở lớp đáy. Các tế bào mới được tạo ra sẽ di chuyển về phía bề mặt của lớp biểu bì.

- Lớp thượng bì của da có chức năng như một hàng rào bảo vệ da khỏi vi khuẩn, tia cực tím và các hóa chất. Từ đó có thể cản trở cơ học (Các chấn thương nhỏ). Chính vì vậy mà hầu hết vai trò của thượng bì bảo vệ của hàng rào là nhờ lớp sừng.

- Với khả năng giữ nước của da chủ yếu nhờ lớp sừng. Nên việc duy trì để có làn da khỏe mạnh cực kỳ cần thiết. Các chất béo sẽ sắp xếp theo một bậc thang và tổ chức giữa các tế bào của lớp sừng để tạo thành một hàng rào mất nước qua da.

- Số lượng và phân phối của tế bào hắc tố ở thượng bị là nguyên nhân đa dạng về màu da. 

- Trong quá trình thay da diễn ra chậm thì lớp sừng sẽ không tróc dần mà tích tụ lại tạo thành một lớp dày dẫn đến bít tắc lỗ chân lông. Từ đó sẽ dẫn đến việc bị mụn và ảnh hưởng đến sự thẩm thấu của các sản phẩm dưỡng da.

- Khi tình trạng sừng hóa không hoàn toàn thì sẽ dẫn đến khả năng giữ nước của da giảm. Ngoài ra sự liên kết tế bào cũng kém đi. Da sẽ trở nên khô ráp và lớp màng bảo vệ da cũng sẽ yếu hơn. Từ đó sẽ dễ kích hoạt tình trạng viêm da như một cách miễn dịch cũng như bảo vệ da tự nhiên.

- Sử dụng các loại acid hữu cơ để thanh tẩy các tế bào chết như AHA, BHA. Ngoài ra phương pháp này còn có một số công dụng khác như nữa.

- Không sử dụng các sản phẩm chứa cồn hoặc các chất làm sạch mạnh như SLS hoặc kem trộn.

- Tẩy trang và sử dụng sữa rửa mặt để luôn làm sạch làn da, tránh bụi bẩn cũng như vi khuẩn từ môi trường. Bạn có thể tham khảo một số sản phẩm như: Sữa rửa mặt dịu nhẹ giảm mụn sạch sâu Blissberry 100ml, Gel giảm mụn mờ thâm Blissberry 15ml,...